Котерилис.

Date: 2015-10-07; view: 1932.

Жылдардагы Кенесары Касымулы бастаган улт-азаттык

1837 жылы Кенесары бастаган котерилис басталды. (Уш жуз тугел катысты)

Кенесары 1802 жылы дуниеге келген.

Кенесары Касым султаннын бел баласы.

Л. Майер «Кенесарыга козсиз ерлик тан еди»

1837 жылыдын аяк кезинде Кенесары хорунжий Рытовтын отрядын талкандады.

1838 ж Кенесарынын сарбаздары Коныркулжа Кудаймендиулынын ауылына шабуыл жасады.

Султан Кенесарынын туган карындасы Бопай бастаган сарбаздар Кокшетау округына шабуыл жасады.

1838 жылы 7 тамызда Кенесары сарбаздары Акмола бекинисин ортеп жиберди.

Акмола бекинисин К. Кудаймендиулы мен Карбышев коргады.

1840 жылы Орынбор Орынбор губернаторы патша окиметинин Кенесарыга кеширим жасауына кол жеткизди.

1841 жылы Кенесары хан сайланады.

Кенесары тусында мал осирушилер – зекет, ал дикандар – ушыр толеди.

Кенесары егиншиликпен айналысуды катты колдады.

Кенесары 20 мыннан туратын жасак курастыра алды.

1842 жылы Орынбор губернаторы Перовскийди Обручев алмастырды.

1842 жылы Сотниковтын отряды Кенесарынын ауылына каракшылык жасады.

Кенесарынын айели Кунимжан

1843 жылы Ресей императоры Кенесарыны устауга жарлык берди.

Кенесарыны устауга Лебедев бастаган 300 солдаттан туратын отряд жиберилди.

1843 жылы тамыз айында А. Жантореулы мен Б.Айшуакулы бастаган жасак курылды.

1844 жылы шилденин 20-сынан 21-ине караган туни Кенесары хан Тобыл озенинин жогары агысында Жанторе султаннын аскерине куйрете соккы берди.

1844 жылы тамызда Кенесары солдаттары Екатерина станицасына шабуыл жасады.

1845 жылы акпан айында Орынбор басшылыгы Кенесары ханга Долгов жане Герн бастаган елшилик жиберди.

1845 жылы Долгов пен Герн ханга келди.айели Кунимжан кайтарылды.

Кокан хандыгына карсы куресте Кенесары Жанкожа Нурмухаммедулы батырдын комегине суйенди.

1845 жылы Кенесары хан Кокан хандыгынын Жанакорган,Жулек жане Созак бекинистерин тартып алды.

1846 жылы Коканнын Мерке бекинисин басып алды.

Кенесарыга улы жуздин Сураншы ,Байсейит ,Тайшыбек колдау корсетти.

Кенесары кыргыздарга «менин мунда келген максатым ,сендермен жауласу ,кан тогису емес ,кайта казактар мен кыргыздардын басын косып ,оларды кушейту,Коканнын кол астынан болип алу ,кокандыктардын кысымынан куткару болып табылады »

Кыргыздар келисимди бузып Саурык батырдын ауылына шабуыл жасады Саурык батырды олтирди

1847 жылы сауирде Кенесары он мындай колмен Кыргызстаннын жерине басып кирди

Кыргыздармен шайкас Ыстыккол мен Шу озеннин жогаргы агысы аралыгында Кекилик сенгир тауында отти.

Кенесары мен кыргыздар шайкасы жайлы жазып калдырган Л.Мейер

Нысанбай Жаманкулулы(1812-1871) «Наурызбай- Каншайым »дастанында баяндайды.

Кенесарынын кегин алу ушин улы Сыздык Кыргызстанга бирнеше жорык жасады.

Манап –кыргыздардын аксуйек рубасылары

Номадтар –кошпели казактар.

Агыбай Конырбайулы (1802-1885)- атакты батыр аскери колбасшы Кенесарынын сериктеринин бири аргын тайпасынын шубыртпалы руынан шыккан.

Наурызбай батыр Касымулы (1822-1847)-султан батыр Кенесарынын бауыры

Горчаков Петр Дмитриевич (1775-1868)-батыс Сибирдин 1836 жылдан 1850 жыга дейиинги генерал –губернаторы