![]() |
Марксистік саяси идеялар. 1 pageDate: 2015-10-07; view: 3368. САНДАР 1 тептяр полкінің жасауылы Сағит Хамитұлына берілген орден: «Қасиетті Анна» 2 мәрте Кеңес Одағының батыры ұшқыш: Т.Бигелдинов 2 мемлекеттік Думаға Жетісудан сайланған қазақтың тұңғыш инженер-депутаты: М.Тынышпайұлы 2 рет репрессияға ұшыраған, тіл білімінің негізін қалаған қайраткер, ғалым: А.Байтұрсынов 5 ғасырдың 30 жылы Еуропаға жорық жасаған, ғұн басшысы: Еділ 6-9 ғ.ғ. киіз үйге ұқсас: 2 сардоба белгілері 7 гвардиялық атты әскер дивизиясының 19-шы гвардиялық атты әскер полкiнiң командирi, Жамбылдың ұлы Алғадай ерлiкпен қаза тапты:Синельниково қаласының маңында 8 ғ. (746 ж.) қарлұқтар ұйғыр қысымымен көшті: Жетісуға 9 ғ. аяғында Испиджабты басып алып, Таразды қоршады: Саманилер 10 гектарға жетпейтін қалалар: Алмалық, Лавар, Қапал, Ақтам, Арасан 10 гектардан 30 гектарға дейінгі қалалар: Бурух, Хурлуг 11-12 ғ.ғ. Қыпшақтар арасында таралған дін: Ислам 12 жыр қосындысынан тұратын кітап: «Қорқыт ата» 12 томдық «Қазақ Совет энциклопедиясын» шығару аяқталды: 1978 жылы 13 қола жебе табылған қорған: Шілікті 13-14 ғ.ғ.Алтын Орда халқын атады:«Татарлар» 13-18 ғасырдағы ошақтың түрі: Тандыр 14 адам медальдармен марапатталды: «Кореяны азат еткені үшін» 14 ғ. 30 жылдары Алтын Ордада түркі тіліндегі әдеби ескерткіші: «Хұсрау уа Шырын» (авторы Кутб) 14 ғ. 70 жылдары Астраханьды басып алды:Қажы-Тархан 14 ғ. 70-80 ж.ж.Шығыс Дешті Қыпшаққа, Жетісуға Темір неше рет жорық жасады:10 рет 14 ғ. 90 жылдарыӘмір Темір неше мемлекетті бағындырып, империя құрды:27 мемлекет 14 ғасырдың ортасы 15 ғасырдың басында Қазақстанның оңтүстік-шығысында өмір сүрген мемлекет: Моғолстан 14-15 ғ.ғ. Қазақстан аумағындағы ең елеулі ғимараты: Ахмет Яссауи кесенесі 14-15 ғ.ғ. сәулет өнерінің ескерткіштері Алаша хан мен Жошы кесенелері қай аймақта орналасқан: Орталық Қазақстанда 14-15 ғасырлардағы көшпенді және отырықшылардың атауы: Шаруа 14-15 жасынан ақындық өнерге машықтанып қисса-жырларды жаттаған ақын: Сүйінбай 15 ғ. 50 ж. аяғыЖәнібек пен Керей бастаған халық көшіп келді:Моғолстанға 15 ғ. II ширегінен бастап Шығыс Дешті Қыпшақта билікті өз қолына алған әулет: Шайбани әулеті 15 ғ. ортасына қарай бірнеше ұлыстарға бөлінген мемлекет:Алтын Орда 15 ғасырда өмір сүрген ақын-жыраулар: Асан Қайғы, Қазтуған 15 ғасырда өмір сүрген «жерұйықты» іздеген «көшпенді философ»: Асан қайғы 15 ғасырдың ортасында Жәнібек пен Керей бастаған қазақтардың Шығыс-Дешті Қыпшақтан қайда көшуі басталды: Моғолстанға 15 жастан 50 жасқа дейінгі жалпыға бірдей міндетті сауат ашу енгізілді: 1931 ж. 15-17 ғ.ғ. қазақтар қандай графика пайдаланды: Араб графикасын 16 ғ. 2 жартысында Ноғай Ордасы ыдырап нешеге бөлінді:екіге 16 ғ. басыжеке мемлекет болып өмір сүруін тоқтатты:Моғолстан 16 ғ. екінші жартысыНоғай Ордасы екіге бөлініп кетті:Үлкен Ноғайлы және Кіші Ноғайлы 16 ғ.Ноғай ордасынының сауда-экономикалық, саяси байланысы дамыды:Орыс мемлекетімен 16 ғасырдағы тарихшы М.Х.Дулатидің шығармасы: «Тарих-и-рашиди» 16 ғасырдың 20 ж. Қазақ хандығы Қасым хан қайтыс болған соң: Құлдырауды бастан кешті 16 ғасырдың басындағы қазақ хандығы мен Шайбанилердің арасындағы соғыстың себептері неде: Қысқы жайылым мен қамал, сауда орталығы және Сырдария бойындағы қалалар үшін күрес 16 жасқа дейінгі жас өспірімдердің жұмысшылар арсындағы үлесі: 14% 16 желтоқсан: Тәуелсіздік күні 16-17 ғ.ғ. бекініс, сауда және қолөнер орталығы: Испиджаб 16-17 ғ.ғ. тұрғын үйлердегі лас суды тартуға арналған қондырғы: Ташнау 16-18 ғ.ғ. қазақтар отбасының қорғаушысы деп кімді атады: От Ана 17 ғ. қазақ хандығының астанасы қай қала болды: Түркістан 17 ғ. соңы мен 18 ғ. басында Қазақ хандығында тәртіп сақтау және мемлекеттік құрылыстың негізгі принциптерін қандай заңның жобасы анықтады: «Жеті жарғы» 17 ғасырда қазақ хандығына қауіп төндірген мемлекет: Жоңғар 17 ғасырдың басы мен 18 ғасырдың басында Қазақ хандығындағы саяси жағдайды қай хан реттей алды: Тәуке хан 17 желтоқсан Республикада қандай күн деп аталады?Ұлттық аза тұту 18 ғ. 2 жартысы Орыс саудасының белгілі орталықтар: Омбы, Семей, Өскемен, Бұқтырма (1761 ж. негізі қаланған) 18 ғ. 50 жылдары Кіші жүз ханы Нұралы үкімін жоюға талап етті: 1742 ж. 19 қазандағы Жайық бойында мал жаюға тыйым салуды 18 ғ. 70 жылдары белгілі қолбасшы Абылай соққы берді: Ходжент, Ташкент билеушілеріне 18 ғ. жоңғарларға қарсы күрескен қазақтың батырларының ерлігін жырлаған жырау: Үмбетей 18 ғ. ортасындағы Отырарда құйыла бастаған, кейінірек еркін айналымға түскен алтын теңгелер: Дирхемдер 18 жасар ең жас қазақстандық Кеңес Одағының батыры атанған: Елеусізов 19 ғ. 1 жартысында Қазақстан туралы құнды еңбек жазған:Левшин 19 ғасыр аяғында қазақ саудагерлері: Жандыбайұлы, Шаянбайұлы 19 ғасырдың 60 жылдарында Қазақ жерін басқару жүйесін өзгерту үшін құрылған «Дала комиссиясын» басқарған: Н.К.Гирс 19-43 жас аралығындағы еңбекке жарамды барлық ер адамдарды қара жұмысқа алу туралы жарлық шықты: 1916 жылы 25 маусымда 20 жылдардағы Казақстандағы iрi ғылыми орталық:Қазақстанды зерттеу қоғамы 20 жылдары Париждің және Майндағы Франкфурт концерттік залдарының тыңдаушыларын таң қалдырған әнші:Ә.Қашаубаев 20 жылдың аяғы мен 30 жылдарда қазақ әдебиетін толықтырған дарынды шығармашыл жастар: Қ.Аманжолов, Ж.Саин, Т.Жароков 25 жылға бас еркіндігінен айырылып, 1954 жылы ақталған тарих ғылымының докторы: Е.Бекмаханов 25 жылға бас еркіндігінен айырылып, ірі ғалымдардың (Панкратова) араласуымен Е.Бекмаханов ақталды: 1954 ж. 25 қазан «Республика күнi» болып аталу себебi: Қазақстанның мемлекеттiк егемендiгi туралы декларация қабылданды 25 қазан: Республика күні 30 гектардан асатын қала жұрты: Испиджаб, Отырар, Сауран 30 жылдардың аяғында республикада ғана емес КСРО-да ірі өнеркәсіп түрі болған өндірістер:түсті металлургия 30 жылдары КСРО-ның әр аймақтарында оқыған қазақстандықтардың саны:20 мың 30 жылдары ҚазАССР-ін «КСРО-дағы тұтас металлургиялық провинция» ретінде көрсеткен академик:Н.С.Курнаков 31 кітаптан тұратын «Іс-қимылдар» шығармасының авторы: Марцеллин 31 мамыр: Ұлттық аза күні болып белгіленді 40 ж. астам Қазақстан өкіметінің, республика партия ұйымының басшылығында болған: Қонаев 40 мың қырғыз отбасының Ресей империясы құрамына өтуді тездеткен себеп: орыс отрядтарының Қызылағаш өзенінің аңғарына келуі 40-35 мың жыл бұрын өмір сүрді: Саналы адам 50 жылдары жазықсыз қудаланып, Қазақстаннан кетуге мәжбүр болған ғалым: Қ.Сәтбаев 50 жылдары Отанынан тыс жерге кетіп қалуға мәжбүр болған жазушы: М.Әуезов 50 жылдары өсiрген қаракөл қойлары Делидегi, Нью-Йорктегi, Познаньдегi халықаралық аукциондарға қатысқан Жамбыл облысының шопаны:Ж.Куанышбаев 50 жылдары Шығыстың қай елдерімен Қазақстанның халыкаралық байланыстары дамыды? Үндістан, Индонезия, Бирма, Непал, ҚХР 54 атқыштар бригадасының мергені: Ә.Молдағұлова 60 ж. басында пионер лагерінде дем алған балалар саны: 200 мыңға жуық 60 ж. КСРО-дағы ғылыми- техникалық прогрестің басты бағыттары:электрлендіру 60 жылдары Н.С.Хрущев партиялық ұйымдарды қандай белгілері бойынша бөлді? Өндірістік 60-80 жылдары Қазақ КСР-да жүктердің негізгі көлемі тасымалданды:темір жол көліктерімен 70 жылдары шаруашылық жүйесін өзгертуге тырысқан совхоз директоры: И.Худенко 70-80 жылдары халықаралық сайыстар лаураеты атағына ие болып, көптеген шетелдерге танылған әнші: Р.Рымбаева 80 жылдардығы КСРО басшыларының елдегі кез келген проблеманы шешуге болады деп сенген әдісі:Ескі әміршіл-әкімшіл әдіс 80 жылдардың аяғында республика экспортының шикізат, материалдар мен жартылай дайын өнімдерін құраған мөлшері:97% 80 жылдардың соңында КСРО бойынша өндіріске енгізілген ғылыми-техникалық жаңалықтардан Қазакстанның үлесіне тигені: 3% 80 жылдары Қазақстан экспортка шығарудың көлемі жағынан КСРО бойынша нешінші орында тұрды? Бесінші 90 жылдардың басында М.Әуезов атындағы театр сахнасында қойылған, осыған дейін тиым салынып келген қойылым:Аймаутовтың «Ақбілегі» 90 жылдары Қазақстандық немістердің құрған қаражаты мол, мүше саны көп ұйымы: Видергебурд (қайта өрлеу) 90 жылдың соңына қарай Қазақстандағы саяси-қоғамдық бірлестіктердің саны: Жүзден асты 92 ру-тайпадан құралған хандық: Әбілқайыр хандығы 100 қазақ ұлтық атқыштар бригадасының пулеметшісі: М.Мәметова 100 метр қашықтыққа ұшатын, орақ тәріздес қару: Бумеранг 101 мың қазақстандықтар «ГУЛАГ» азабынан өтті, олардың ішінде атылғандары:27 мыңнан астамы 138 жылы Батыс елдеріне елші аттандырған ел: Қытай 150 шақырым жерден жинап әкеліп қала үлгісіндегі поселка жасаған аудан: Шу 201 жылыалғашқы деректер осы тайпалар туралы таралған:Қыпшақтар 234 адам медальдармен марапатталды: «Жапонияны жеңгені үшін» 240 жылға жуық өмір сүрген мемлекет: Ақ Орда 300 депутаттың қазағы: 152 300-400 жұмыскері бар өндіріс орындары: Успен кеніші, Қарағанды көмір алабы, Екібастұз, Риддер 316 дивизия қатарында ерлік көрсеткен, Кеңес Одағының Батыры: М.Ғабдуллин 410-453 ж.ж. өмір сүрді: Аттила 448 жылы Аттила сарайында болған «Бір көрген адам Аттиланың азиялық екендігін бірден айтады»,-деп жазған: Прийск Макконский 451 жылы Рим-франк одағы мен ғұндар арасында шайқас өткен жер:Каталаун 453 ж. Аттила қайтыс болып, ыдырады:Ғұн одағы 483 шақырым Мойынты-Шу темір жолы салынды: 1950 ж. 535 ж. түркі тайпаларды біріктіре бастады:Бумын 542 жылы «түрiк» этнонимi алғаш қолданылған: қытай дерегінде 545 ж. Түрік қолбасшысына келді:қытай елшісі 546 ж. осы тайпалар қосылды: «Теле» 551-563 жылдары Түріктер эфталлиттерге қарсы қай мемлекетпен одақтасты?Иранмен 552 ж. Бумын 50 мың әскерімен талқандады:Аварды 552 ж. Бумын қаған қаза болып, оның орнына баласы қаған болды:Қара-Еске 552 ж. Жужан қағандығы жеңіледі:Түріктерден 552 ж. Түрiк қағанатының негiзiн қалаған қаған: Бумын қаған 552 ж. түріктердің қай қолбасшысы аварларға қарсы шықты?Бұмын қаған 552 ж.Түрік қағанаты:құрылды 552 жылы Бумын қаған өлгеннен кейін, оның орнына қаған болған: Қара-Еске 552-554 жылдары билік құрған түрік қағаны: Мұқан 552-554 жылдары Қара-Ескенің інісі Мұқан қағанның кезінде:Жужандар бас көтерместей жеңілген 552-603 ж.ж. өмір сүрген қағанат: Түрік қағанаты 555 жылы түріктер: Арал теңізіне дейін жетті 561-563 жылы Түріктер қай мемлекетпен эфталиттерге қарсы одақ құрды: Иранмен 563-567 ж.ж.Түріктер жаулап алды:Эфталит патшалығын 567 ж. Бұхар түбінде түріктер жеңді:Эфталиттерді 567 ж.Византияның түрік қағанына елшілігін жіберді:Земарх 567 жылы Иштеми қаған қай елге екі сауда елшілігін аттандырды: Иранға 568 ж.осы қала жазба деректерде алғаш рет аталды:Тараз 568 ж. Түрік қағанатының Маниах бастаған елшілігі Константинопольге барып, келісімге қол қойды: Сауда және Иранға қарсы әскери одақ құрды 568 жылы Түрік қағанаты мен Византия мемлекеті: Иранға қарсы одақ құрды 568 жылы Түрiк қағанатының Константинопольге барған елшiлiгiн басқарды: Көпес Маниах 570-580 жылдары Түрік қағанатының шығысындағы саяси ықпалының күшті болған:Тобо қаған кезінде 575 ж. келісім жасады:Иран мен Византия 581 жылы Түрік қағанатында болған оқиға: Қағанат ішінде өзара соғыс болды 603 ж. Түрік қағанаты бөлінді: Батыс және Шығыс 622 ж. 16 шілдеде Мұхаммед пайғамбар қоныс аударды:Меккеден Мединаға 627 ж. Батыс Түрік қағанаты Византиямен бірігіп соғыс ашты:Иранға 627 жылы Тон қаған әскери көмек көрсетті: Византияға 629 ж.осы қаланың жазба деректерде алғаш рет аталуы:Испиджаб 629-630 ж.ж. саяхат жасаған Қытай тарихшысы:Сюань Цзянь 634 жылы Батыс түрік қағанатында нушеби тайпасының қолдауымен билікке келген:Ешбар Елтеріс 640-657 ж.ж. Батыс түрік қағанатында болды:тайпааралық соғыстар 656 жылы Батыс Түрік қағанатының құлауынан кейін қимақ тайпалық одағы пайда болды. Қимақтардың басшысы қалай аталды: Шад-түтік 659 ж. Жетісуға басып кіріп, Батыс Түрік қағанатын басып алады:Қытай мемлекеті (Ешбар қаған қаза болады) 659 ж. Тан империясы басып алды:Жетісуды 682 ж. Шығыс түріктері өз мемлекетін құрды:Моңғолияда 682-744 ж.ж. билік құрған мемлекет:Шығыс Түрік қағанаты 700 казак әскерінен, 400-ден астам хан-сұлтан жасақтарынан құралған жазалаушылар Исатай қолына қарсы тұрды: 1837 жылы қараша айының 9-ы 704 ж. Жетiсуда билiк басына келді: түргештер 704 жылы құрылған мемлекет: Түргеш қағанаты 704 жылы Үшілік жеңеді: Қытайларды 704-756 жылдары аралығында Таразда соғылған тенге:Түргеш тенгесі 704-766 жылдары түркеш теңгелері соғылған қала: Тараз 705 ж.Арабтар жаулап ала бастады:Мәуераннахрды 706 жылыТүркештер соғдылармен одақтасып, Бұхар маңында жеңді:Арабтарды 709 ж. соғды ханы Тархун көмектесуден бас тартып, арабтар Бұхарды жаулады. Сақал қаған Үшеліктің ұлы бағындырды: Орта Азияны 711 жылыҚара түркештер шақыруымен келген Шығыс түрік қағаны Қапаған сары түркештерді қай жерде жеңді:Болучу (Жоңғария) 714 ж.Кутейба жорық жасады:Исбиджабқа 714 жылы Шашты басып алған араб қолбасшысы: Кутейба ибн Муслим 715-738 ж.ж. қай қаған тұсында Түргеш қағаны күшейді? Сұлу 720-721 жылдары Соғды жеріндегі арабтарды жеңген Сұлу қағанның қолбасшысы:Құли Шор 723 ж. Сұлық қаған (сүзеген) соққы берді:Арабтарға 723 жылы Түркештер бірігіп арабтарға соққы берді:Ферғана қарлұқтары және Шаш тұрғындарымен 732 жылыАрабтар түркештерді ығыстырып, қайта жаулап алды:Бұхарды 736 ж. Сұлық қаған арабтарға қарсы шығып, жеңіледі:Тоқарстанда 737 ж. түркештер қандай тайпамен бірігіп, арабтарға қарсы соққы берді?Қарлұқтармен 737 жылы Тоқарстандағы арабтарды талқандауға түргештермен біріккен тайпа: Қарлұқтар 738 жылы еліне оралған Сұлу қаған Навакет қаласында өз қолбасшысының опасыздығынан қаза табады: Баға тархан 738 жылықолбасшы Баға Тархан осы қағанды өлтіріп, оның ұлына қарсы соғысты бастады:Сұлу 742 ж. мына тайпалар бірікті: қарлұқтар, ұйғыр, басмыл 742 жылыҚарлұқтар мен түріктер шайқасында жеңіске жетті:Қарлұқтар 744 ж. Шығыс түрік жерінде қай қағанат пайда болды?Ұйғыр 745-840 ж.ж.Ұйғыр қағанаты билік құрды:Моңғолияда 746 жылы Жетісуға кімдер қоныс аударды: қарлұқтар 746 жылы қарлұқтар Ұйғыр қағанатынан жеңіліп, қайда қоныс аударды: Жетісуға 748 ж. Қытай қай қаланы жаулап алып қиратты?Суяб 748 жылы Түргештердің астанасы Суяб қаласын басып алған:Қытай империясы 749-753 жылдары Түргеш қағанатындағы билікті өз қолына алған: қара түргештердің тарханы Жыпыр 751 ж. Атлах қаласының жанында үлкен шайқас болды:Арабтар мен қытайлар арасында 751 жылғы Таразға жақын жердегі Атлах шайқасының мәні:араб әскерлерімен түргештер бірлесе отырып, қытай әскерлеріне соққы берді 751 жылы арабтар мен қытайлар арасындағы шайқас өткен жер: Атлах қаласы 751 жылы Атлах қаласы маңындағы арабтар мен қытайлар арасынжағы шайқас қанша күнге созылды: 5 күн 751 жылы Атлах маңындағы түргештер мен қытайлар арасындағы шайқастың нәтижесі: Қытайлар Жетісудан біржола кетті 751 жылы Таразға жақын жерде болды: Атлах шайқасы 756 жылы Түркеш қағандығын құлатып, билікті өз қолына алған тайпа: Қарлұқ 756-940 жылдар аралығында өмір сүрген қағанат: Қарлұқ қағанаты 760-840 жылдары Қимақтардың қоныстанған жері: Батыс Алтай, Тарбағатай, Алакөл өңірлері 766-775 жылдары Қарлұқтар Қашқарияны жаулап алып, шекарасын кеңейтеді: Шығыстағы 791 жылыҚарлұқтар Бесбалық түбінде осы тайпалардан жеңілді:Ұйғырлардан 800 майдангер солдаттар мен «тыл жұмысына» алынған қазақтар «Солдаттардың орыс-мұсылман ұйымын» ұйымдастырды: Сергиопольде 806 шақырым болатын Ақмола-Қарталы темір жолы салынды: 1940 жылы 812 жылыҚарлұқтар жеңілді:Арабтардан 840 ж. Білге Құл-Қадырхан өзін қаған жариялап, қарлұқтар бостандығы тайпалары: тухси, шігіл, азкікші, түркеш, халаж, жарұқ, барысхан, көкеркін, бескіл 840 ж. қарлұқтар қырғыздармен бірігіп, Ұйғыр қағанатын тас-талқан етіп жеңеді: Осы жеңістен кейін Білге Күл Қадыр хан Испиджаб қаласының билеушісі өзін қаған деп жариялайды 840 ж. ұйғыр қағанаты құлап, қимақты 7 тайпа құрды: Эймур, имақ, қыпшақ, татар, баяндур, ланиказ, ажлар 840 жылға дейінгі Қарлұқ мемлекеті басшысының атауы: Жабғу 893 жылы Исмаил ибн Ахмад қай қаладағы шіркеуді мешітке айналдырды: Тараз 900 күн бойы неміс-фашистердің қоршауында болған қала:Ленинград 915-955 ж.ж. билік еткен хан: Сатұқ Боғра 924 ж. Алтайдан Тынық мұхитқа дейінгі аумақты алып жатқан қидандардың Ляо мемлекеті 1125 ж. құлағаннан кейін, Елюй Даши бастаған 40 мың түтін келіп қоныстанды:Жетісуға 940 ж. Қашғардың билеушілері жаулап алды:Баласағұнды 940 жылы Қарлұқ қағанатын әлсіретті: ішкі талас-тартыстар мен билік үшін күрес
|