Эканамічнае становішча у другой палове 19 ст.

Date: 2015-10-07; view: 376.

Аграрная реформа на Беларуси сохранила привилегированное экономическое и социально-политическое положение крупных землевладельцев, помещиков. В их руках оставалось более половины всех земель. В целом реформа 1861 г., подорвав основы крепостнической, барщинной системы хозяйствования, создала условия для перехода к капиталистическому способу сельскохозяйственного производства, который утверждался в Бел-си в течение 60—70-х гг. Однако не все помещики смогли превратить свои имения в крупные, высокорентабельные товарные хозяйства. Для этого у большинства из них не было необходимых средств, технических приспособлений и механизмов, тяглого скота, удобрений и т. д. Не было и опыта хозяйствования по-новому. В 60—70-х гг. в земледелии господствовало трехполье. Плуги и железные бороны применялись редко. Сеялки, жатки встречались лишь в отдельных имениях. По этим же причинам большинство крестьян тоже не стали производителями товарной сельскохозяйственной продукции. Формировался рынок буржуазной земельной собственности. Деревенская беднота по мере ее разорения и обнищания все чаще прибегала к продаже своей рабочей силы как к источнику существования. Промышленность Беларуси в первые два пореформенных десятилетия развивалась медленно. Большинство предприятий оставалось на уровне мелкотоварного производства и мануфактуры. В многочисленных мелких местечках и городах Беларуси вследствие исторически сложившихся традиций и национальной политики правительства (черта еврейской оседлости) было сосредоточено большое количество мелких мастерских, принадлежавших ремесленникам, кустарям и мелким торговцам. Вместе с тем реформа не устранила все феодальные институты, среди которых важнейшим являлось помещичье землевладение. Выбранный путь реформирования на тот момент, видимо, был единственным приемлемым для государства, но определил крайне медленный и болезненный путь развития капитализма в белорусской деревне.

31)Паўстанне 1863-1864гг. З часоў падзелу Рэчы Паспалітай польскі патрыятычны рух не даваў спакою расійскім уладам. Польскі патрыятычны лагер падзяліўся на дэмакратаў, якія выступалі за паўстанне, і лібералаў – прыхільнікаў мірных сродкаў барацьбы.Тыя, хто быў за паўстанне, атрымалi назву “чырвоныя”. Яны падзялялiся на правых i левых. Першыя рабiлi стаўку на шляхту i асцерагалiся шырокага сялянскага руху.Яны прадугледжвалi надзяленне сялян зямлёй за кошт яе частковай канфiскацыi ў памешчыкаў пры абавязковай грашовай кампенсацыi. Левыя разлiчвалi на сялянскую рэвалюцыю.Працiўнiкаў паўстання называлi “белымi”. Гэта былі пераважна памешчыкi, сярэдняя буржуазiя, частка iнтэлiгенцыi.Гэтыя палiтычныя плынi сфарміраваліся і iснавалi не толькi ў Польшчы, але i на тэрыторыi Беларусi i Лiтвы.Восенню 1861 г. у Варшаве з разнастайных рэвалюцыйных груповак быў арганiзаваны паўстанцкi гарадскi камiтэт.“Левых” ў Беларусi ўзначальваў Канстанцiн Калiноўскi (1838–1864). Ён паходзiў з сям'i збяднелага шляхцiца Гродзенскай губернi, скончыў Пецярбургскi ўнiверсiтэт. Вярнуўшыся ў 1861 г. на радзiму, К. Каліноўскі стварыў у Гродне нелегальную рэвалюцыйную арганiзацыю з разначыннай iнтэлiгенцыi. Выдаў 7 нумароў падпольнай рэвалюцыйнай газеты на беларускай мове “Мужыцкая праўда”.Была выкладзена праграма паўстання: Польшча абвяшчалася незалежнай краiнай з роўнымi правамi ўсiх яе грамадзян перад законам, дазвалялася дзейнасць ўнiяцкай царквы, планавалася перадаць сялянам iх зямельныя надзелы ў поўнае ўладанне, а памешчыкам выплацiць кампенсацыю з дзяржаўнай казны.У студзенi–лютым 1863 г. ў Беларусi з'явiлiся першыя паўстанцкiя атрады, якiя прыйшлi з Польшчы. Найбольш актыўна паўстанцы дзейнiчалi ў Гродзенскай губернi, дзе ваяводскiм камiсарам быў К. Калiноўскi.Паўстанне 1863–1864 гг. адбывалася ва ўмовах правядзення аграрнай рэформы ў Расii.Поспеху ў барацьбе з паўстаннем расійскiя ўлады дасягнулi не толькi дзякуючы вайсковай сiле.У чэрвенi 1863 г. ў Вiльню вярнуўся К. Калiноўскi, а ў лiпенi ён стаў старшынёй Вiленскага аддзела. Да канца лета ў руках К. Калiноўскага сканцэнтравалася ўсё кiраўнiцтва паўстанцкiмi атрадамi на тэрыторыi Лiтвы i Беларусi. Аднак выратаваць паўстанне ўжо не удалося.