|
Рассяленне ішло па далінах Дняпра, Прыпяці і Сожу.Date: 2015-10-07; view: 678. ПЕРШАБЫТНАЕ ГРАМАДСТВА НА ТЭРЫТОРЫІ БЕЛАРУСІ ГІСТОРЫЯ БЕЛАРУСІ ПЕРЫЯДЫЗАЦЫЯ Каменны век – да 6 – 4 тыс. гадоў таму назад На Беларусі – 24 тыс. гадоў да н.э. Скончыўся каля 2 тыс. гадоў да н.э. ЭПОХІ Палеаліт— Ніжні (ранні) Сярэдні (эпоха мусцье) Верхні (позні) Мезаліт – сярэдні каменны век (ад 9 да 5 тыс. да н.э.) Неаліт – новы каменны век. У Еўропе пачаўся з 6 тыс. да н.э. і скончыўся ў 3 тыс. да н.э. На Беларусі – з канца 5 – пачатку 4 тыс. да н.э. Бронзавы век – 2 тыс. – каля 700 г. да н.э. Жалезны век – каля 700 г. да н.э. – каля 500 г. н.э. Найбольш старажытныя прылады працы сярэдняга палеаліту (100 – 35 тыс. гадоў назад) знойдзены каля в. Свяцілавічы, Падлужжа на Гомельшчыне, Абідавічы на Магілёўшчыне. Галоўнымі крыніцамі існавання – збіральніцтва і паляванне. в. Юравічы Калінкавіцкага р-на (24 тыс гадоў да н.э.)– косці маманта і прылады працы з крэменю. в. Бердыж Чачэрскага р-на – 21 тыс. г. да н.э.. Выяўлены рэшткі паглыбленых у зямлю жытлаў авальнай формы з вогнішчамі пасярэдзіне. Будан. Наагул невядомы стаянкі чалавека на тэрыторыі Беларусі ў прамежак часу 22 – 16 тыс. гадоў. Апошні ледавік адступіў з поўначы Беларусі 15 – 13 тыс. гадоў таму. Буданы конусападобнай формы. 6 – 5 тыс. гадоў назад людзі на Беларусі перашлі на аселы спосаб жыцця. Палеалітычная рэвалюцыя – рашучыя змены жыцця першабытнага чалавека. Адбыліся змены ў псіхічнай дейнасці, у свядомасці, развівалася мова. Чалавек авалодаў агнём, адбываўся пераход да рэгулярнага і сістэмнага вырабу каменных прылад працы. Чалавек вынайшаў першыя механічныя прыстасаванні. Сярод найбольш распаўсюджаных прылад працы і зброі першабытных людзей палеалітычнага перыяду магчыма вызначыць наступныя: палка-капалка, ручное рубіла, скрабок, праколка, гарпун, кап'ё і інш' 12 тыс. гадоў назад быў вынайдзены лук. Лук быў першым механічным прыстасаваннем, вынайдзеным чалавекам. Свідравальны станок быў другім вынаходніцтвам старажытнага чалавека. Эпоха мезалітуна тэрыторыі Беларусі – ад 9 да канца 5 тысячагоддзя да н.э. Засяленне адбывалася з поўдня па басейнах рэк. У 9 тысячагоддзі да н.э. беларускія землі амаль усе былі заселены старажытнымі жыхарамі. Першае аўтахтоннае насельніцтва на тэр-і Беларусі ўтварылася 7 – 8 тысячагоддзяў назад. Прышлае насельніцтва на пэўнай этнічнай тэрыторыі гэта алахтоны (находнікі). Аўтахтоны - гэта мясцовае, карэннае населыііцтва на пэўнай этнічнай тэрыторыі (абарыгены). Паўсюдна распаўсюдзіліся лук і стрэлы. Чалавек прыручыў сабаку ў мезалітычны час. Выкарыстоўваў спачатку ў якасці ежы, пазней -- як памочніка ў паляванні. Збіральніцтва як занятак першабытнага чалавека набыло найвялікі росквіту мезаліце (10-6тыс. гадоў да н. э.). Яно было пераважным заняткам жанчын і дзяцей. Неаліт на тэр – Беларусі пачаўся ў канцы 5 – 4 тысяч. да н.э. працягваўся да канца 3 -- пачатку 2 тыс. да н.э. У 5-м тысячагоддзі да н. э. у час неаліту на Беларусі ўзнікае ганчарства. Выраб гліняных пасудзін на Беларусі пачаўся звыш 6 тыс. гадоў назад. Менавіта з факту з'яўлення керамікі, як лічаць даследчыкі, і пачынаецца новы каменны век на Беларусі. Ганчарны круг узнікне ў пазнейшы час, як прыкмета эпохі металаў. Асноўныя заняткі – рыбалоўства, збіральніцтва, паляванне. Шліхтаванне сякер, долатаў, цёслаў, матык. Пераход да здабычы крэменю шахтавым спосабам. Шахты, якім 4 тыс. гадоў, знойдзены ля п.Краснасельскі. Найважнейшая рыса неаліту – з'яўленне керамічнай вытворчасці. Пачатак утварэнню значных этнічных і культурных супольнасцей у неалітычны перыяд склалі плямёны галоўных археалагічных культур: верхнедняпроўскай, днепра-данецкай, нарвенскай, нёманскай. Захад Беларусі засялялі плямёны нёманскай культуры, Усходняе Палессе - Дняпроўска-данецкай, Магілёўшчыну і поўнач Гомельшчыны - верхне-дняпроўскай культур. У Паазер'і панавалі носьбіты нарвенскай культуры (названа па стаянцы каля г.Нарва ў Эстоніі).
|