Адміністрацыйна – тэрытарыяльны падзел

Date: 2015-10-07; view: 656.

МЯСЦОВАЕ КІРАВАННЕ

На працягу 2-й паловы 13 – 14 ст. у ВКЛ дзяржаўная тэрыторыя падзялялася на княствы, землі, воласці.

Паводле Гарадзельскага прывілея 1413 г. – Аднолькавы падзел з Польшчай. новая адміністрацыйная адзінка – ваяводства. Замест княстваў – Віленскае і Трокскае ваяводствы.

З 15 ст. – з'яўляюцца паветы як адміністрацыйна – тэрытарыяльная адзінка. Складаліся з некалькіх валасцей (10 – 30 сельскіх паселішчаў – сёл).Часам паветам называлася буйная воласць.

Рэформа 1565 г. – падзел Беларусі ў сучасных межах на 6 ваяводстваў (Віленскае, Трокскае, Берасцейскае, Віцебскае, Менскае, Наваградскае, Мсціслаўскае, Полацкае) і 16 паветаў.

На паветы не дзяліліся Полацкае і Мсціслаўскае ваяводствы.

У склад Віцебскага ваяводства ўваходзілі Віцебскі і Аршанскі паветы, у склад Новагародскага (Наваградскага, Навагрудскага) – Новагародскі, Ваўкавыскі і Слонімскі.

У другой палове 16 ст. былі створаны Берасцейскае ваяводстваз Берасцейскім і Пінскім паветамі, Менскае – з Менскім, Рэчыцкім і Мазырскім паветамі.

У Віленскае ваяводства ўваходзілі: Ашмянскі, Браслаўскі, Лідскі паветы.

У Трокскае – Гародзенскі.

Карта ВКЛ.Ініцыятар стварэння– князь М.К.Радзівіл Сіротка.Гравёр– Т.Макоўскі.Надрукавана ў1613 г. у Амстэрдаме.

Рака Хронон = Нёман, Рубон = Дзвіна, Барысфенас = Днепр.

Кракаўскі ўрач і гісторык Мацей з Мехава пісаў пра жывёльны свет Беларусі: “Дзікіх звяроў там больш, чым ва ўсім хрысціянскім свеце... Трапляюцца і ловяцца шмат буйвалаў і лясных быкоў, якіх называюць турамі або зубрамі,”

Мясцовы шляхціц Міхалон Літван адзначаў: “У рэках тут мноства асятроў і іншых вялікіх рыб, якія ўзнімаюцца з мора ўверх па рэках, у прэсную ваду. З гэтай прычыны многія рэкі называюцца залатымі, асабліва Прыпяць..,”

1601 – 1602 гг. – голад ад Менска да Мсціслава, ад Полацка і Віцебска да Рагачова і Прапойска. Насельніцтва ратавалася ад галоднай смерці ў Падняпроўі. Аб ім напісана ў Баркулабаўсікім летапісе (з-пад Магілёва).

1541 г. –саранча “ўпала на жыта, ярыну і траву ды пад корань выгрызла”.

Смяротная навала – мор(эпідэмія чумы). За 16 ст. – 6 разоў.