Развіццё сістэмы мясцовага кіравання

Date: 2015-10-07; view: 472.

Вялікія князі літоўскія ў 13 – 14 ст. захоўвалі былую тэрытарыяльную структуру на падуладных землях, ажыццяўлялі кіраўніцтва імі праз сістэму васалітэту. Вялікія князі на далучаных землях пакідалі прадстаўнікоў мясцовых дынастый. Паступова улада ў іх пераходзіла да прадстаўнікоў вялікакняжацкага роду.

Вітаўтувёў інстытут намесніцтва. Пераемнікамі ўдзельных князёў станавіліся вялікакняжацкія намеснікі. Правы: уся адміністрацыйна – гаспадарчая. Фінансавая, судовая ўлады.

Пазней замест намеснікаў – ваяводы. Іх прызначаў сам князь.

У часы Казіміра (2-я пал. 15 ст.) на тэрыторыі Беларусі працягвалі існаваць княствы, якімі кіравалі мясцовыя князі. Але яны падпарадкоўваліся вялікаму князю і знаходзіліся ў васальнай залежнасці ад яго. Пры Казіміры дзейнічаў прынцып дзяржаўнага будаўніцтва “не рушыць даўніны, не ўводзіць навіны”.

Полацкае і віцебскае баярства дабілася ад вярхоўнай улады гарантаванага права на атрыманне пасад мясцовага кіравання – ключніка, баброўнічага, лоўчага і інш.

У староствах – старосты.

На месцах (ніжэйшае звяно)– цівуны, сотнікі, прыставы, старцы.

Цівуны і старцы размяркоўвалі і збіралі чынш з сялян, наглядалі за работамі ў вялікакняжацкай гаспадарцы + абаранялі сялян ад свавольстваў і празмернага прыгнёту з боку аканомаў.